Jak sprawdzić czy cierpię na alergię, nadwrażliwość czy nietolerancję?
- Autor:
- Doktor Problem
- Opublikowano:
- Kategorie:
- Zdrowie
- Tagi:
Mimo, że wszystkie trzy dolegliwości są związane z tym co jemy, każda z nich różni się znacznie od dwóch pozostałych. Mają inne objawy, pojawiają się one po innym czasie od spożycia posiłku oraz inne badania należy wykonać żeby je potwierdzić lub wykluczyć. Jedno za to jest pewne.
Ich występowanie zmniejsza komfort życia i każdą z nich można stosunkowo łatwo zdiagnozować bez konieczności wykonywania skomplikowanych i ingerujących w funkcjonowanie organizmu testów. Warto też pamiętać, że pozytywny wynik testu na alergię nie oznacza że ten sam produkt będzie także odpowiedzialny za nadwrażliwość i odwrotnie. Na przykład osoba, która ma stwierdzoną alergię na truskawki może, ale nie musi wykazywać cech wrażliwości w badaniu alergii IgG-zależnych.
Rozpoznanie nietolerancji
Objawy nietolerancji to najczęściej dolegliwości ze strony układu pokarmowego takie jak: biegunki, bóle brzucha, wzdęcia czy gazy oraz ze strony innych organów: bóle migrenowe głowy, nadciśnienie. To jak silne są objawy i jak długo trwają zależy od wrażliwości organizmu. Zazwyczaj pojawiają się od trzydziestu minut do trzech godzin po spożyciu i utrzymują się czasem nawet przez kilka dni. Aby zdiagnozować nietolerancję przede wszystkim warto jest obserwować dolegliwości – to jak wyglądają, kiedy sie pojawiają i po jakim jedzeniu.
Aby potwierdzić przypuszczenia, lekarz lub dietetyk zajmujący się leczeniem nietolerancji może skierować Cię na odpowiednie badania. W przypadku histaminy zazwyczaj oznacza się poziom diaminooksydazy (DAO) we krwi. Jeśli chodzi o laktozę i fruktozę, to można wykonać wodorowy test oddechowy, zbadać poziom cukrów we krwi przed i po obciążeniu organizmu laktozą lub fruktozą albo zlecić test prowokacji.
Diagnostyka alergii IgE-zależnej
Jest kilka sposobów aby potwierdzić występowanie alergii pokarmowej IgE-zależnej lub je wykluczyć. Dwa najczęściej stosowane to testy skórne oraz oznaczanie poziomu IgE we krwi. Te pierwsze przeprowadza się na niezmienionej chorobowo skórze przedramienia lub pleców. Roztwór z alergenem umieszcza się na powierzchni skóry i nakłuwa naskórek (testy punktowe) lub wstrzykuje się pod skórę (testy śródskórne). Wyniki sprawdza się po 15-20 minutach. W razie pojawienia się odczynu stwierdza się alergię na dany produkt, w przypadku braku zaczerwienienie i innych objawów (duszności, swędzenie) wyklucza się alergen jako przyczynę dolegliwości. Oznaczanie poziomu IgE we krwi wykonuje się pobierając krew z żyły łokciowej. W laboratorium badany jest całkowity oraz swoisty (charakterystyczny dla danego alergenu) poziom przeciwciał w surowicy. Pozwala to na określenie podobnie jak w przypadku testów skórnych, czy organizm reaguje na alergen czy nie.
Diagnoza nadwrażliwości – alergii IgG-zależnej
Na rynku dostępne są różne testy pozwalające zbadać na jakie produkty jesteśmy wrażliwi. Począwszy od prostych do samodzielnego wykonania w domu, kończąc na bardziej dokładnej analizie krwi w laboratorium sprawdzającej także reaktywność substancji konserwujących, barwiących i innych wykorzystywanych w produkcji żywności. Zależnie od firmy oferującej test wyniki są podane w formie potwierdzającej/wykluczającej występowanie alergii, lub na odpowiedniej skali przedstawione jest także jak bardzo jest reaktywny produkt dla danego organizmu. Bardzo różna jest także ilość badanych pokarmów czy dodatków do żywności (to oczywiście jest też związane z ceną analizy). Od kilkudziesięciu produktów (które polecane są raczej dla mniejszych dzieci mających ograniczony jadłospis) do kilkuset, idealnych dla osób których jadłospis jest bardzo rozbudowany.
Otrzymane wyniki
Często wyniki testów na alergie pokarmowe typu I (IgE-zależne), na alergie IgG-zależne (nadwrażliwości pokarmowe) oraz na nietolerancje różnią się między sobą. Wbrew krążącym na forach internetowych opiniach nie jest to podstawą do założenia, że któreś testy są nieprawidłowe i ich wyniki są fałszywe. Dla przypomnienia: zupełnie inny jest mechanizm powstawania nieprawidłowości i objawów w każdej z chorób i przez to ten sam produkt może być szkodliwy dla organizmu w jeden sposób, a w drugi już nie. I dzięki temu u tej samej osoby, badanej w tym samym momencie może pojawić się alergia IgE-zależna na mleko krowie, a brak może być nadwrażliwości na ten produkt oraz nietolerancji laktozy.
Zdiagnozowano u mnie alergię, nadwrażliwość lub nietolerancję. I co teraz?
Leczenie alergii pokarmowej
Pokarmy po spożyciu których najczęściej pojawia się alergia to: mleko, jajka, czekolada, cytrusy, pomidory, ziarna zbóż czy orzechy. Nie znaczy to jednak, że pozostałe pokarmy nie uczulają – szereg innych także może powodować reakcję alergiczną – włączając w to także kawę, przyprawy czy dodatki stosowane w produkcji żywności. W przypadku alergii IgE-zależnej najskuteczniejszym sposobem leczenia jest wyeliminowanie alergenów z codziennej diety. Bardzo istotną rzeczą, o której dużo alergików zapomina jest unikanie pokarmów wysokoprzetworzonych i bogatych w dodatki do żywności. Ich spożycie często powoduje zwiększenie wydzielania histaminy, co jest szczególnie niebezpieczne dla alergików.
Leczenie alergii IgG-zależnej
Podstawą leczenia nadwrażliwości pokarmowej jest czasowe odstawienie produktów powodujących największą reaktywność oraz wprowadzenie diety rotacyjnej (polegającej na jedzeniu niektórych produktów w jedne dni, innych w pozostałe). Pozwala to na uszczelnienie uszkodzonego nabłonka jelita oraz usunięcie toksyn z organizmu. To co może wydawać się początkowo trudne, po zapoznaniu się z wynikami, materiałami oraz konsultacji ze specjalistą wcale nie jest takie ciężkie do wprowadzenia w życie. Zależnie do tego jak uporczywe były dolegliwości i na jak dużo pokarmów wykryto nadwrażliwość oraz jak mocno reaktywne one były – lekarz lub dietetyk podejmuje po jakimś czasie decyzję o wprowadzeniu z powrotem do jadłospisu wykluczonych produktów. Zakładając, że dieta rotacyjna jest nadal stosowana, aby nie obciążać zbytnio organizmu metabolitami produktów należących do tych samych rodzin biologicznych.
Leczenie nietolerancji
W razie potwierdzenia którejś nietolerancji zastosować należy odpowiednią dietę wykluczającą produkty zawierające substancje na które źle reaguje organizm.
Laktoza
U niektórych chorych na nietolerancję laktozy aby ustąpiły objawy wystarczy wykluczyć z diety mleko. Nie chodzi tu tylko o mleko krowie, ale każde inne, ponieważ zarówno ono jak i kozie, owcze czy ludzkie zawiera spore ilości laktozy. U innych jednak nie jest to zmiana wystarczająca do wyeliminowania uporczywych dolegliwości. Pewne ilości laktozy znajdują się także w serach, śmietanie i jogurtach. U osób bardziej wrażliwych trzeba usunąć z diety nie tylko mleko ale także wymienione powyżej jego przetwory oraz zwracać szczególną uwagę na skład spożywanych leków – w większości jako wypełniacz do tabletek używana jest właśnie laktoza, mogąca powodować silne dolegliwości. Z nabiału najmniejsze ilości cukru mlecznego znajdują się w tłustym twarogu, serach pleśniowych i mozarelli. Warto wspomnieć także o dostępnych w aptece preparatach z enzymem laktazą. U osób z łagodniejszą nietolerancją laktozy czasem pozwalają one zmniejszyć lub zupełnie wyeliminować dolegliwości – wystarczy spożyć tabletkę wraz z posiłkiem zawierającym nabiał.
Fruktoza
Fruktoza, czyli cukier owocowy w największych ilościach występuje w owocach – zarówno świeżych jak i suszonych, miodzie oraz sokach i przetworach owocowych. W dzisiejszych czasach ponadto dodawana jest do ogromnych ilości produktów w postaci syropu glukozowo-fruktozowego (kukurydzianego) jako substancja słodząca i „dietetyczny” zamiennik cukru. Znaleźć ją można w płatkach śniadaniowych, napojach bezalkoholowych, przetworach owocowych i wielu innych wysokoprzetworzonych produktach. Dlatego tak ważne jest, aby czytać etykiety i zwracać uwagę na to co jest dodawane do kupowanego przez nas jedzenia w trakcie procesu produkcji. U chorych na nietolerancję fruktozy objawy także mogą być mniejsze lub większe. U niektórych wystarczy ograniczyć spożycie miodu, suszonych owoców, słodyczy i napojów bezalkoholowych, a u innych trzeba z jadłospisu także usunąć owoce i ich pozostałe przetwory.
Histamina
Dieta antyhistaminowa jest cięższa do stosowania ze względu na szeroki zakres produktów zawierających histaminę. Podobnie jak w przypadku nietolerancji laktozy i fruktozy każdy organizm ma też inny próg wrażliwości na histaminę. Jest to substancja, której zawartość zmienia się w trakcie procesu produkcji żywności i przechowywania. Największe jej ilości znajdują się w produktach, które były nieodpowiednio przechowywane, dobiega końca ich termin przydatności do spożycia lub powstawały w trakcie długiego procesu fermentacji. Do tych ostatnich należy wino, piwo, kiszona kapusta i ogórki, ocet oraz długodojrzewające sery. Dużo histaminy zawierają także ryby i owoce morza, zwłaszcza nieprawidłowo przechowywane i składowane, kiełbasy z surowego mięsa jak salami czy surowa szynka, pieczywo na drożdżach, orzechy, czekolada oraz cytrusy.
Nie można także zapomnieć, że w razie zdiagnozowania u nas nadwrażliwości na histaminę musimy unikać dużej ilości powszechnie stosowanych leków (między innymi przeciwbólowych, przeciwzapalnych, przeciwkaszlowych czy antybiotyków) ponieważ albo hamują one działanie enzymu odpowiedzialnego za rozkład histaminy albo powodują zwiększone jej wydzielanie w organizmie. Podobne działanie ma dużo dodatków do żywności – barwników, konserwantów, wzmacniaczy smaku i substancji słodzących. Ilość histaminy zwiększa się w trakcie przechowywania posiłków – dlatego chorzy powinni jeść jak najświeższe produkty zaraz po przygotowaniu, nie przechowywane w lodówce i odgrzewane.
Frazy wpisywane w wyszukiwarkach aby znaleźć ten artykuł:
| | | | |
Po co robić badanie na poziom DAO skoro lekarz alergolog nie ma zielonego pojęcia, że istnieje takie badanie.Zapłaciłam 174 zł za określenie poziomu DAO we krwi, wyszło,że poziom tego enzymu jest powyżej normy. Czyli wszystko powinno być okay!
Ale nie jest! Zdarza się, że po zjedzeniu niektórych pokarmów gwałtownie robi mi się słabo, mam wtedy zaburzenia rytmu serca, częstoskurcz nadkomorowy, od lat gnębi mnie tężyczka / prawidłowy poziom hormonów tarczycy i przytarczyc, prawidłowy poziom wapnia, magnezu we krwi/. W przeszłości miałam dwa poronienia, ciąże martwe przy braku konfliktu serologicznego.
Muszę uważać na to co jem. Test na alergię pokarmową ujemny, histamina ++++. Kilkanaście lat temu testy wykonane w jednej z klinik we Wrocławiu wyszły dodatnie, stwierdzono,że jestem uczulona na histaminę,łykałam wtedy przez jakiś czas leki antyhistaminowe. Poczułam się lepiej, silniejsza fizycznie, ustąpiły objawy grypowe, ból i łamanie w kościach, mięśniach, zmęczenie. Ale teraz dowiedziałam się, że alergia na pokarmy samoistnie nie ustępuje i w ogóle to co ja sobie wymyślam. Pokłóciłam się z alergologiem, lekarz nie wiedział co to jest enzym DAO. Tragedia.